Ο Πιραντέλο αναφέρεται με έντονο και πειστικό τρόπο στην διαφορά που υπάρχει στο νόημα που αποδίδω σε μια λέξη καθώς τη χρησιμοποιώ και στο νόημα που της αποδίδει ο ακροατής μου. Πράγματι μπορούμε εύκολα να δούμε λέξεις να χάνουν το νόημα τους, να ακολουθούν την οδύσσειά τους και να καταλήγουν πολλές φορές σε αντίστροφο νόημα. Ανάμεσα στις λέξεις που έχουν αδειάσει από το νόημα τους και έχουν φορτωθεί κάτι άλλο είναι και η λέξη αμαρτία. Τη βάζω μάλιστα πρώτη στη σειρά εξαιτίας της τραγικότητας όλου αυτού του παγκόσμιου δρώμενου ανά τους αιώνες. Τραγικότητας για το λόγο ότι ενώ η ακριβής κατανόηση της παίζει καίριο ρόλο στο να λυτρωθεί ο άνθρωπος από την απελπιστική μοίρα του, φαίνεται σαν κάποιος συνωμοτικά να αλλοιώνει το νοηματικό της υπόβαθρο καθιστώντας τον άνθρωπο ανίκανο να αντιδράσει και να σωθεί.
Σταδιακά αλλά σταθερά το εκάστοτε θρησκευτικό σύστημα «ροκανίζει» την λέξη και την έννοια αμαρτία. Οι άνθρωποι, της προσδίδουν νέα νοήματα. Την εντάσσουν στην καθημερινότητά τους, κι έτσι μια λέξη που προσδιορίζει την διένεξη που παρουσιάζεται μεταξύ ανθρώπου και Θεού, φτάνει να σημαίνει για παράδειγμα, παχυντική λιχουδιά, ή μεγάλος έρωτας. Χάνει το τραγικό της νόημα ντυμένη κάτι διαφορετικό. Κάτι ίσως αρνητικό αλλά όχι και τόσο έντονα φορτισμένο, και σε όλες τις περιπτώσεις σε καμία σχέση με το αρχικό νόημα.
Κατά κανόνα κανείς δεν θέλει να έχει αμαρτία. Κανείς δεν θέλει να ονομαστεί αμαρτωλός. Ίσως εξαιτίας του ότι αυτό έχει πάρει και την έννοια του κακού. Και κανείς δεν θέλει να είναι τέτοιος. Η δικαιοσύνη του διαμαρτύρεται με βάση τη συνείδησή του και επαναστατεί.
Εν τούτοις αμαρτία δεν σημαίνει απαραίτητα το ηθικά κακό. Θα πρέπει να την ξεχωρίσουμε σε δύο επίπεδα. Συνήθως θεωρούμε αμαρτία αυτήν που εκφράζεται σε πράξεις και μόνο. Θεωρούμε ότι αμαρτωλός είναι ένας που πράττει σοβαρές αμαρτωλές πράξεις όπως το να κλέβει ή να σκοτώνει. Κάποιος που μοιχεύει αποπλανώντας το ταίρι του διπλανού του. Σε αυτό το επίπεδο είναι που αναπτύσσεται μεγάλη συζήτηση για το καλό και το κακό, για το ηθικό ή το ανήθικο. Εν τούτοις η Αμαρτία με κεφαλαίο «Α» είναι κάτι βαθύτερο, και οι αμαρτωλές πράξεις μόνο η έκφρασή της. Η Αμαρτία κρύβεται και χωρίς να την καταλαβαίνει κανείς, επιδίδεται στο έργο της. Παράγει πράξεις συναισθήματα επιλογές και σκορπά τριγύρω πόνο και θάνατο. Το τραγικότερο που επιφέρει όμως είναι αυτό που θα ήταν και η λύση της. Κάνει τον άνθρωπο να μη μπορεί να ζήσει κοντά στον Θεό ο οποίος είναι η αιτία της ζωής του. Έτσι η Αμαρτία είναι αυτό που οδηγεί τον άνθρωπο στο να βιώνει τον Θάνατο. Κι όλο αυτό είναι καλά κρυμμένο βαθιά μέσα του.
Κάθε μικρούλης απόγονος του Αδάμ ενώ μοιάζει να είναι tabula rasa (άγραφος πίνακας) καθώς φτάνει στην ηλικία που αντιλαμβάνεται το αληθινό από το ψεύτικο και το δεξί από το αριστερό συνειδητοποιεί και την δυνατότητα του να γνωρίζει το καλό και το κακό, και καθώς δεν μπορεί να την αποποιηθεί, πεθαίνει για το Θεό εκείνη την πρώτη φορά που την αντιλαμβάνεται. Κανείς όμως δεν το καταλαβαίνει αυτό. Δεν ασχολούμαστε με το ουσιαστικό πρόβλημα γιατί είμαστε απασχολημένοι με την έκφρασή του. Παλεύουμε να κάνουμε τον άνθρωπο καλύτερο. Να τον εκπαιδεύσουμε να τον μορφώσουμε κοινωνικά, να τον καλλιεργήσουμε περιμένοντας να βελτιωθεί αλλά μάταια. Δεν είναι αυτό το πραγματικό του πρόβλημα. Σε αυτό το σημείο έρχεται και το θρησκευτικό σύστημα να συνδράμει προς το χειρότερο, κι αν όχι αυτό, διάφορες μέθοδοι αυτοβελτίωσης και προσωπικής ανάπτυξης. Η Αμαρτία όμως συνεχίζει να κρυφογελά καλά κρυμμένη ρίχνοντάς ως προπέτασμα καπνού, τα φαύλα έργα μας.
Αυτό που θεωρούμε τελικά αμαρτία δεν είναι η Αμαρτία μας. Είναι σα να πολεμάμε έναν άγνωστο εχθρό, που διαρκώς μας παραπλανάει κάνοντας μας ποικίλους αντιπερισπασμούς. Την ίδια στιγμή η ανθρώπινη αίσθηση της δικαιοσύνης μας οδηγεί σε καλές πράξεις. Και έτσι έχουμε έναν καινούργιο παραπλανητικό κύκλο πράξεων. Μάλιστα πολλοί από μας θεωρούμε ότι εάν αυτές υπερτερούν από τις φαύλες τις σβήνουν και τις ακυρώνουν. Όσοι πιστεύουν στο Θεό φαντάζονται ότι μια μέρα θα ζυγίσει σε μια πλάστιγγα τα αγαθά σε σχέση με τα φαύλα έργα τους και ανάλογα θα τους κρίνει. Αλλοίμονο όμως μας ξεφεύγει το βασικό πρόβλημα. Η Αμαρτία μας δεν βρίσκεται στις πράξεις μας. Δεν θα πάψει να υπάρχει πάνω μας όταν νικήσουμε κάθε κακή πτυχή του εαυτού μας. Δεν θα πάψει να υπάρχει ακόμα κι αν όλες μας οι πράξεις είναι καθαρές, δίκαιες, και ειλικρινείς. Ακόμα κι αν όλοι μας θεωρούν απόλυτα δίκαιους.
Τα πράγματα φαίνονται να χειροτερεύουν καθώς αυτό που παρατηρούμε για τον εαυτό μας αλλά και για τους άλλους είναι ότι παρουσιάζουμε ένα μίγμα καλοσύνης και φαυλότητας την ίδια στιγμή. Αυτό που λέμε : «είμαι καλός αλλά μη μου πατήσεις τον κάλο». Με άλλα λόγια ένα Γιν και Γιανγκ. Ένα «ουδέν καλόν αμιγές κακού».
Η Βίβλος περιγράφει την Αμαρτία σαν μια αρρώστια. Μάλιστα αναφέρεται συγκεκριμένα στη την παρομοιάζει με τη νόσο του Χάνσεν (Λέπρωση) της οποίας το χαρακτηριστικό είναι αυτή η ταυτόχρονη συνύπαρξη υγιούς και άρρωστης σάρκας. Από την άλλη μας λέει ότι κάθε ένας που βρίσκει στον εαυτό του αυτά τα χαρακτηριστικά λέγεται αμαρτωλός και μια μέρα θα κριθεί και θα κατακριθεί μπροστά στον Θεό για αυτή του την κατάσταση.
Έχουμε να κάνουμε με αδιέξοδο λοιπόν; Μάλλον κάπως έτσι είναι τα πράγματα. Ο Χριστός όταν ρωτήθηκε για το ποιος μπορεί να σωθεί από την αμαρτία και τον θάνατο, είπε ότι ανθρωπίνως αυτό είναι αδύνατο, αλλά αυτά που είναι αδύνατα στους ανθρώπους είναι δυνατά στον Θεό. Συνεχίζεται…